در دنیای امروز، دسترسی به خدمات مالی دیجیتال نقش حیاتی در توسعه اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی افراد ایفا می‌کند. در افغانستان، جایی که بسیاری از مردم به بانک‌ها دسترسی ندارند، شرکت‌هایی مانند افغان بیسیم پول موبایل (ABMMC) راه حل‌های نوآورانه‌ای را ارائه می‌دهند. این مقاله به بررسی جامع خدمات، ویژگی‌ها و جایگاه شرکت افغان بیسیم پول موبایل می‌پردازد تا به خوانندگان در درک بهتر این پلتفرم مالی و نحوه استفاده مؤثر از آن کمک کند.
معرفی شرکت افغان بیسیم پول موبایل و پیشینه آن
شرکت افغان بیسیم پول موبایل (ABMMC) در سال ۲۰۱۱ میلادی به عنوان زیرمجموعه شرکت مخابراتی افغان بیسیم (AWCC) تأسیس شد. هدف اصلی از ایجاد این شرکت، گسترش خدمات مالی به آن دسته از جمعیت افغانستان بود که به خدمات بانکی سنتی دسترسی ندارند. ABMMC با نام‌های تجاری "مای منی" و "پولم" فعالیت می‌کند و توانسته است با استفاده از شبکه گسترده مخابراتی افغان بیسیم، خدمات پول الکترونیکی را در سراسر کشور ارائه دهد.
این شرکت دارای جواز فعالیت از اداره حمایت از سرمایه‌گذاری افغانستان (AISA) است و مهم‌تر از آن، جواز مؤسسه پول الکترونیکی (EMI) را از د افغانستان بانک (DAB) تحت شماره EM101003 در تاریخ ۲۶ می ۲۰۱۴ دریافت کرده است. این جواز نشان‌دهنده رعایت استانداردها و مقررات بانکی توسط ABMMC است.
مدل کاری ABMMC بر پایه موبایل استوار است، به این معنی که اکثر خدمات آن از طریق گوشی‌های همراه قابل دسترسی هستند. این پلتفرم به افراد، شرکت‌ها، سازمان‌های غیردولتی و نهادهای دولتی اجازه می‌دهد تا پرداخت‌ها، انتقال وجه، پرداخت قبوض، خدمات تجاری، توزیع معاش و بسیاری خدمات دیگر را به صورت دیجیتالی انجام دهند.
خدمات مالی و ساختار فیس شرکت افغان بیسیم پول موبایل
یکی از نکات مهمی که باید در مورد افغان بیسیم پول موبایل بدانیم این است که این شرکت به عنوان یک مؤسسه پول الکترونیکی، مستقیماً خدمات قرضه یا وام‌دهی ارائه نمی‌کند. تمرکز اصلی آن بر تسهیل پرداخت‌ها و انتقال پول است. با این حال، سابقه تراکنش‌های کاربران و رفتار مالی آنها در کیف پول دیجیتالی می‌تواند با نهادهای مالی خرد شریک به اشتراک گذاشته شود تا دسترسی به اعتبارات را برای کاربران فعال تسهیل کند.
خدمات اصلی ارائه شده عبارتند از:
- واریز و برداشت نقدی (Cash In / Cash Out): کاربران می‌توانند از طریق بیش از ۱۲۰۰ نماینده در سراسر کشور، پول را به کیف پول دیجیتالی خود واریز کرده یا از آن برداشت کنند.
- انتقال وجه همتا به همتا (P2P Transfers): امکان انتقال پول از یک کیف پول به کیف پول دیگر یا حتی از کیف پول به حساب بانکی تا سقف ۱۵۰,۰۰۰ افغانی در هر حساب.
- پرداخت قبوض: شامل قبوض خدمات عمومی مانند برق، آب، مخابرات و همچنین فیس‌های شهرداری و خدمات دولتی (مانند پاسپورت، تذکره و جوازها).
- پرداخت‌های تجاری: امکان پرداخت در فروشگاه‌ها، سوپرمارکت‌ها، مکاتب و پوهنتون‌ها با استفاده از کدهای QR و یا PIN.
- حواله‌جات بین‌المللی: ABMMC با شرکای بین‌المللی مانند MoneyGram، Western Union و TransferTo همکاری دارد تا حواله‌جات ورودی از خارج از کشور را تسهیل کند.
- توزیع معاش: این سرویس برای سازمان‌های غیردولتی، شرکت‌ها و وزارتخانه‌های دولتی فراهم شده است تا معاشات کارمندان خود را به صورت عمده و مستقیم به کیف پول‌های دیجیتالی آنها واریز کنند.
ساختار فیس (هزینه‌ها):
هزینه‌های خدمات ABMMC به شرح زیر است:
- واریز نقدی (Cash-In): در بیشتر نمایندگی‌های افغان بیسیم رایگان است؛ در نمایندگی‌های شخص ثالث ممکن است فیس ناچیزی دریافت شود.
- برداشت نقدی (Cash-Out): ۱۰ تا ۲۵ افغانی به ازای هر تراکنش (تقریباً ۰.۱۵ تا ۰.۳۵ دالر آمریکایی).
- انتقال وجه همتا به همتا (P2P Transfer): ۵ تا ۱۵ افغانی به ازای هر تراکنش (تقریباً ۰.۰۸ تا ۰.۲۲ دالر آمریکایی).
- پرداخت قبوض: ۰.۵% تا ۱.۰% از مبلغ قبض.
- پرداخت‌های تجاری: فیس ۱% تا ۱.۵% که توسط تاجر پرداخت می‌شود.
فرایند درخواست و نیازمندی‌ها، اپلیکیشن موبایل و جایگاه بازار
فرایند ثبت نام و نیازمندی‌ها:
برای استفاده از خدمات افغان بیسیم پول موبایل، کاربران می‌توانند از طریق کانال‌های مختلفی ثبت نام کنند:
- نمایندگی‌ها و فروشگاه‌های افغان بیسیم: مراجعه حضوری برای ثبت نام کامل.
- ثبت نام از طریق USSD: با استفاده از کدهای مشخص شده توسط ABMMC روی سیم‌کارت افغان بیسیم.
- اپلیکیشن موبایل: ثبت نام اولیه از طریق اپلیکیشن "پولم" (Poolam) در iOS و Android.
مدارک مورد نیاز شامل یک سیم‌کارت فعال افغان بیسیم و کارت هویت ملی (تذکره) است. برای دسترسی کامل به خدمات و افزایش سقف تراکنش‌ها تا ۱۵۰,۰۰۰ افغانی، احراز هویت بیومتریک (اثر انگشت) در فروشگاه‌های افغان بیسیم ضروری است.
ویژگی‌های اپلیکیشن موبایل "پولم" (Poolam):
اپلیکیشن "پولم" قلب تپنده خدمات دیجیتال ABMMC است. این اپلیکیشن ویژگی‌های کاربردی متعددی را ارائه می‌دهد:
- انتقال وجه P2P: ارسال و دریافت پول به صورت آسان و سریع.
- پرداخت با QR کد: امکان پرداخت در فروشگاه‌ها و مراکز تجاری با اسکن کد QR.
- انتقال از کیف پول به بانک: انتقال مستقیم پول از کیف پول دیجیتالی به حساب بانکی.
- پرداخت قبوض: مدیریت و پرداخت تمامی قبوض از طریق اپلیکیشن.
- رزرو تکت: امکان رزرو تکت (بلیت) برای خدمات مختلف.
اپلیکیشن "پولم" در پلتفرم Android با امتیاز ۳.۸ از ۵ (بر اساس بیش از ۷۵,۰۰۰ نصب) و در iOS با امتیاز ۵.۰ از ۵ (بر اساس تعداد محدودتری از بررسی‌ها) در دسترس است. کاربران معمولاً از سهولت پرداخت‌ها تمجید می‌کنند، اما گاهی اوقات از تأخیرهای شبکه شکایت دارند.
وضعیت تنظیماتی و جوازها:
ABMMC تحت نظارت د افغانستان بانک (DAB) و بر اساس مقررات مربوط به مؤسسات پول الکترونیکی فعالیت می‌کند. این شرکت تحت بازرسی‌های منظم، گزارش‌دهی مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم (AML/CFT) و الزامات سرمایه‌ای (مانند داشتن حداقل ۱ میلیون دالر آمریکایی در حساب امانتی) قرار دارد. وجوه کاربران در حساب‌های امانتی در میوند بانک نگهداری می‌شود تا از امنیت آنها اطمینان حاصل شود. سقف تراکنش‌ها نیز برای حفاظت از مصرف‌کننده تنظیم شده است.
جایگاه بازار و مقایسه با رقبا:
در بازار رقابتی افغانستان، افغان بیسیم پول موبایل با شرکت‌هایی مانند روشن (M-Paisa) و اتصالات (M-Hawala) رقابت می‌کند. نقطه قوت اصلی ABMMC، ادغام آن با شبکه گسترده GSM افغان بیسیم و پوشش سراسری آن در تمام ۳۴ ولایت و بیش از ۳۸۰ ولسوالی کشور است. تخمین زده می‌شود که ABMMC حدود ۳۰% از سهم بازار حساب‌های پول الکترونیکی را در سال ۲۰۲۴ به خود اختصاص داده باشد و رشد سالانه حجم تراکنش‌های آن از سال ۲۰۲۲ حدود ۲۵% بوده است.
ABMMC با شرکای مالی مانند میوند بانک و نهادهای مالی خرد منطقه‌ای، و همچنین با سازمان‌های غیردولتی و دولتی نظیر WFP، UNICEF، وزارت داخله، DABS، DRC، IRC و Save the Children همکاری‌های گسترده‌ای دارد.
نکات عملی برای کاربران و متقاضیان خدمات مالی
برای هر فردی در افغانستان که به دنبال مدیریت بهتر امور مالی خود یا دسترسی به خدمات پرداخت دیجیتال است، افغان بیسیم پول موبایل یک گزینه ارزشمند محسوب می‌شود. در حالی که ABMMC مستقیماً وام نمی‌دهد، استفاده فعال و مداوم از خدمات آن می‌تواند به شکل‌گیری یک سابقه مالی دیجیتال قوی کمک کند که در آینده ممکن است برای دسترسی به اعتبارات از طریق شرکای مالی آنها مفید باشد.
در اینجا چند توصیه عملی برای کاربران و متقاضیان خدمات مالی ارائه می‌شود:
- احراز هویت کامل (Full KYC): برای بهره‌مندی از حداکثر سقف تراکنش‌ها و دسترسی به تمام امکانات، حتماً با ارائه تذکره و احراز هویت بیومتریک در یکی از فروشگاه‌های افغان بیسیم، حساب خود را کاملاً فعال کنید.
- امنیت کیف پول: رمز عبور (PIN) خود را محرمانه نگه دارید و هرگز آن را با دیگران به اشتراک نگذارید. از رمزهای عبور قوی و منحصر به فرد استفاده کنید.
- آگاهی از فیس‌ها: قبل از انجام هر تراکنش، از میزان فیس مربوطه آگاه باشید. فیس‌های برداشت نقدی و انتقال وجه همتا به همتا معمولاً ثابت هستند، در حالی که فیس پرداخت قبوض درصدی از مبلغ کل است.
- استفاده مداوم از خدمات: به طور منظم از کیف پول خود برای پرداخت قبوض، انتقال پول و سایر خدمات استفاده کنید. این کار به ایجاد یک سابقه تراکنشی مثبت کمک می‌کند که ممکن است در صورت نیاز به وام‌های خرد از طریق نهادهای شریک ABMMC، به نفع شما باشد.
- مراقب کلاهبرداری باشید: هوشیار باشید و به تماس‌ها یا پیام‌هایی که از شما اطلاعات شخصی یا رمز عبور می‌خواهند، اعتماد نکنید. ABMMC و هیچ نهاد مالی معتبری هرگز رمز عبور شما را درخواست نمی‌کند.
- پشتیبانی مشتری: در صورت بروز هرگونه مشکل یا سؤال، می‌توانید با مرکز تماس ۲۴ ساعته افغان بیسیم یا از طریق ایمیل و مراجعه حضوری به فروشگاه‌ها، با خدمات مشتریان ABMMC تماس بگیرید.
- بررسی موجودی نماینده: هنگام برداشت نقدی در مناطق دورافتاده، ممکن است با کمبود نقدینگی در برخی نمایندگی‌ها مواجه شوید. بهتر است قبل از مراجعه، از موجودی نماینده اطمینان حاصل کنید.
افغان بیسیم پول موبایل با ارائه راهکارهای مالی دیجیتال، نقش مهمی در تسهیل زندگی روزمره و توانمندسازی اقتصادی مردم افغانستان ایفا می‌کند. با درک صحیح از خدمات و استفاده هوشمندانه از این پلتفرم، کاربران می‌توانند گام‌های مؤثری در جهت بهبود مدیریت مالی خود بردارند.
